Ciąża i okres poporodowy to hormonalny i emocjonalny rollercoaster dla każdej kobiety. Oprócz silnych emocji, jakie towarzyszą oczekiwaniu na potomka, kobiety odczuwają również szereg dolegliwości, nie zawsze rozumianych przez otoczenie. Jedną z nich jest baby brain. Czy wiesz, czym jest to zaburzenie i jak się objawia?
Czym jest baby brain?
Baby brain (inaczej pregnezja) to przypadłość, na którą skarży się od 50 do nawet 80% kobiet w ciąży. Polega ona na zaburzeniach w koncentracji, pamięci i funkcji poznawczych, utrzymujących się przez cały okres ciąży i przez jakiś czas po porodzie.
Przyczyny baby brain
Według badań przeprowadzonych przez naukowców z Holandii, głównym powodem baby brain są zmiany hormonalne, a konkretnie wzrost estrogenów i progesteronu. Ich wysoki poziom sprawia, że w kobiecym organizmie zachodzą zmiany zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Kobieta może mieć poczucie, że nie radzi sobie z rzeczywistością, może mieć trudności w skupieniu się czy zapamiętywaniu informacji.
Co ciekawe, według naukowców, kobiety w ciąży mają ogromne trudności w zapamiętywaniu lokalizacji i relacji przestrzennych. Zapewne to dlatego kobieta w ciąży tak często szuka portfela czy kluczy!
Jak wiadomo, ciąża to nie tylko radość i szczęście, ale także stres. Ten z kolei powoduje uwalnianie hormonu stresu-kortyzolu. Wpływa on na pamięć, uwagę i zdolność do podejmowania decyzji. Nad baby brain badania trwają nieustannie. Według nich, podczas ciąży w mózgu kobiety zachodzą zmiany polegające na zmniejszeniu objętości istoty szarej w obszarach odpowiadających za zapamiętywanie. Jej ilość wraca do normalnego poziomu dopiero po 2 latach od urodzenia dziecka! Co ciekawe, u ojców także zauważa się zmiany w kresomózgowiu, a ich zasięg jest proporcjonalny do wkładu w opiekę nad dzieckiem.
Jaki cel ma baby brain?
Zastanawiasz się pewnie, dlaczego ilość istoty szarej zmniejsza się. Otóż, to nie jest przypadek. Są to tzw. zmiany adaptacyjne, które mają na celu przygotować młodą matkę do pełnienia najważniejszej roli w życiu. Już w trakcie ciąży, i to od pierwszego trymestru, mózg kobiety przygotowuje się do opieki nad dzieckiem, budowania z nim więzi i porozumiewania się. Zanik połączeń między neuronami odpowiadającymi za funkcje poznawcze pozwala na większą koncentrację na nowej sytuacji i nauce nowych, niezbędnych umiejętności. Według przeprowadzonych przez naukowców z Politechniki w Akwizganie i Forschungszentrum Jülich badań, grubość płata ciemieniowego u kobiety odpowiada liczbie urodzonych dzieci- im więcej porodów, tym płat ciemieniowy jest cieńszy.
Instynkt macierzyński czy poczucie obowiązku?
Większość z nas powiedziałaby, że takie przygotowywanie się do powitania na świecie dziecka to nic innego, jak instynkt macierzyński. Tutaj jednak także zdania się mocno podzielone. Sarah McKay w książce „Baby Brain: The Surprising Neurosience of how pregnancy and motherhood sculpt our brains and change our Minds” twierdzi, że instynkt macierzyński mają jedynie zwierzęta, u kobiety natomiast wyrzut oksytocyny powoduje budowanie więzi z dzieckiem. Tutaj mogliby polemizować rodzice adopcyjni, którzy przecież również budują więź i są za dziecko odpowiedzialni mimo braku wyrzutu oksytocyny, który następuje podczas oddzielenia. Nad istnieniem instynktu macierzyńskiego, podobnie, jak baby brain wciąż trwają badania.
A może to tylko zmęczenie..?
Mimo istniejących już dowodów naukowych na istnienie baby brain, wciąż pojawiają się hipotezy na temat przyczyn rozkojarzenia, problemów z koncentracją i zapamiętywaniem u kobiet w ciąży i po porodzie. Niektóre źródła twierdzą, że powodem tych trudności jest po prostu zmęczenie, stres i brak snu, zwłaszcza w pierwszych tygodniach i miesiącach życia dziecka. Z pewnością jest w tym sporo prawdy, bo rzeczywiście, młode mamy bywają przeciążone, a jednocześnie przytłoczone nową sytuacją. A jak jest naprawdę? Czy baby brain istnieje? O tym każda z nas musi przekonać się na własnej skórze!
A czy Ty odczuwałaś kiedykolwiek objawy baby brain?